Gestalttherapie in kort bestek
Gestalttherapie is een procesgerichte vorm van psychotherapie, die experimenteel van karakter is. Ze geeft cliënten meer mogelijkheden om hun eigen levensvragen en problemen op een creatieve wijze te hanteren. Hierdoor is Gestalttherapie bij uitstek geschikt om psychische stoornissen zoals neuroses, depressies, angsten, psychosomatische klachten, verwerkingsvragen, stress en burn-out te behandelen.
Gestalttheorie
De Gestalttherapie vertrekt vanuit een veldtheoretische opvatting: de onophoudelijke uitwisseling tussen een mens en zijn omgeving. Het individu is onvermijdelijk deel van het veld, zijn gedrag kan uitsluitend begrepen worden als een functie van dit totale veld dat het individu én zijn omgeving (gezin, werk, relaties, de wereld) omvat.
De wisselwerking tussen individu en omgeving krijgt vorm op de plaats waar ze elkaar ontmoeten: de contactgrens. Mensen ervaren psychische problemen op die momenten waarop het contact met hun omgeving verstoord is en ze niet in staat zijn om dat verstoorde contact te herstellen.
Het herstellen van het contact
De psychotherapie van de Gestaltbenadering is er op gericht om de cliënt te helpen zich anders in te stellen op de contactgrens, waardoor hij weer verantwoordelijkheid kan nemen voor zijn eigen leven. Het beter leren waarnemen van lichamelijke en het zintuiglijke, is hierbij een belangrijk instrument. In de therapeutische relatie kunnen cliënten opnieuw leren om contact te maken met zichzelf en hun omgeving, zodat ze weer dichter bij het eigen beleven kunnen functioneren.
Persoonlijkheidsleer en diagnostiek
Gestalttherapie heeft een eigen persoonlijkheidstheorie, die verklaard wordt vanuit het veldtheoretisch uitgangspunt. De centrale vraag is wat de cliënt hier-en-nu nodig heeft om te functioneren op de contactgrens.
De theorie onderscheidt daartoe drie functioneringswijzen: id, ego en persoonlijkheid.
Uitgaande van deze theorie neemt de Gestalttherapie een procesdiagnostisch standpunt in, waarbij een beeld gevormd wordt van de cliënt en zijn mogelijkheden in wisselwerking met zijn omgeving.
Een Gestaltdiagnose is een fenomenologische procesbeschrijving van de cliënt op de contactgrens. Daarnaast spreken geregistreerde Gestalttherapeuten de taal van de DSM IV, zoals die in andere therapieën als diagnostisch instrument wordt gehanteerd.
NVAGT waarborg
Het lidmaatschap van de NVAGT garandeert de kwaliteit en professionaliteit van een Gestalttherapeut. Therapeuten kunnen ingeschreven worden in het register van deze beroepsvereniging wanneer zij voldoen aan uitgebreide opleidingseisen. Een speciale Certificerings Kamer ziet erop toe dat alle ingeschreven therapeuten voldoende gekwalificeerd zijn en elke vijf jaar een herregistratieprocedure doorlopen. Gestalttherapeuten die aan deze eisen voldoen, kunnen ‘full member’ worden van de European Association of Gestalttherapy (de EAGT).
NVAGT richtlijnen
- Leden van de NVAGT werken volgens de richtlijnen, waarvan hieronder de belangrijkste vermeld staan. NVAGT-leden stellen een zorgvuldige diagnose op met aandacht voor de cliënt en zijn leefwereld.
- Cliënten krijgen uitleg over het behandelplan en de werkmethode: het oriënterend contact of de intake vormt hiervoor de basis.
In geval van samenwerking met beroepsgenoten of andere instanties houden NVAGT-leden een dossier bij dat alle basisgegevens en officiële stukken over de therapie omvat (intakeverslag, behandelplan, correspondentie, afspraken, data, adres en telefoonnummers).Dit dossier moet tien jaar bewaard worden en wordt daarna vernietigd - Cliënten hebben steeds het recht om het dossier in te zien. Persoonlijke werkaantekeningen van de therapeut behoren niet tot het dossier
NVAGT-leden mogen alleen schriftelijke informatie over de cliënt verschaffen aan derden wanneer ze dit vooraf met hun cliënt besproken hebben en diens schriftelijke toestemming hebben gekregen. Die stukken worden toegevoegd aan het dossier. - NVAGT-leden zijn aan geheimhouding over hun werk gebonden. Bij levensbedreigende situaties voor de cliënt of voor derden, kan daarop een uitzondering gemaakt worden.
- De therapeut bespreekt deze situatie vooraf met de cliënt.
- NVAGT-leden dragen er zorg voor dat hun cliënten op de hoogte zijn van de beroepscode.
Ethische code NVAGT
Geregistreerde therapeuten zijn verplicht om zich te houden aan de beroepscode van de NVAGT. Deze code is een neerslag van gemeenschappelijk gedeelde opvattingen omtrent de correcte uitvoering van het beroep. De code houdt een aantal algemene principes in, zoals verantwoordelijkheid, respect, integriteit, zorgvuldigheid en deskundigheid. Deze principes liggen ook aan de basis van de Gestalttherapie. Het doel van de code is de kwaliteit van het Gestalttherapeutisch handelen inzichtelijk en toetsbaar te maken. Een uitgebreide klachtenprocedure vormt dan ook een belangrijk onderdeel van de code. Bijzonder is daarnaast dat zowel de cliënt als de therapeut al in een vroeg stadium een vertrouwenspersoon kunnen consulteren. De Gestalttherapeutische praktijk en haar theorie passen zich voortdurend aan, waardoor ook de code mee-evolueert. Na vijf jaar wordt de code formeel herzien. Een uitgebreide versie van de beroepscode van de NVAGT kunt u opvragen bij het Secretariaat NVAGT Postbus 2925, 1000 CX Amsterdam tel: 020-42344545.